וַיֹּ֧סֶף אַבְרָהָ֛ם וַיִּקַּ֥ח אִשָּׁ֖ה וּשְׁמָ֥הּ קְטוּרָֽה:
Abraham nam weer een vrouw, van wie de naam Ketura was.
Genesis 25:1
De Parsje van deze week introduceert een heel belangrijk concept binnen het historische verhaal. Abraham neemt een nieuwe vrouw. Maar wie is deze vrouw? Waar komt ze vandaan? In Genesis 25 en van de Wijzen krijgen we daarover uitleg.
In Genesis Rabba wordt uitgelegd dat Ketura eigenlijk Hagar is. Zij was de vorige bijvrouw van Abraham en de moeder van Ismaël. De Wijzen zeggen dat haar naam van Hagar in Ketura veranderde omdat ze gericht was op mitsvot en goede daden. Ze werd daarom vernoemd naar de ketorèt, het reukoffer.
In Genesis 25:6 lezen we dat Abraham geschenken aan de kinderen van zijn bijvrouwen geeft en hen wegstuurt. Maar iets in de tekst is niet normaal. In het woord voor ‘bijvrouwen’ ontbreekt een jod. Die jod is nodig om van het woord een meervoud te maken. We spreken hier over een ‘onvolledige’ spelling. Het gaat er niet om dat het woord verkeerd gespeld is, maar dat de spelling opzettelijk afwijkend is zodat wij iets leren van het verhaal. De les is dat Abraham niet meerdere bijvrouwen had, maar slechts één: Hagar / Ketura. Daarom staat woord niet in het correcte meervoud, maar is het in het enkelvoud geschreven; bijvrouw.
In Genesis 25:9 lezen we dat Izak en Ismaël samen Abraham begraven. Deze hereniging van de broers is een belangrijk gegeven. Het is een voorafschaduwing van de uiteindelijke verlossing waarin Abrahams kinderen –dat zijn de kinderen van Israël en de kinderen van Ismaël- samenkomen. Het betekent dat de zonen van Sara en van Ketura zich verzoenen in het geloof en in de liefde voor hun vader Abraham.
Sjabbat sjalom.
